Gdyby 30 lat temu spytać, co znaczy określenie „portal satyryczny”, prawie wszyscy mieliby trudności z odpowiedzią. Internet w Polsce dopiero raczkował i na co dzień zajmowaliśmy się wieloma innymi sprawami niż wpatrywanie się w smartfona lub komputer podłączony do sieci. Gdy ruszyły pierwsze strony internetowe, było tylko kwestią czasu, kiedy pojawią się strony z dowcipami, a potem coraz bardziej rozbudowane portale satyryczne. Ciekawostki o humorze.
Humor w PRL-u
Wprawdzie w Polsce socjalistycznej w gazetach były rubryki z kawałami, czasem też uzupełnione o dowcipne rysunki, jednak kawały królowały w przekazie ustnym. Między znajomymi opowiadano kawały o policjantach i polityczne (te dwa tematy były najpopularniejsze). Do tego o kawały lekarzach czyli te z cyklu „Przychodzi baba do lekarza”. Królowały też kawały niecenzuralne – zarówno jeśli chodzi o tematykę, jak i niecenzuralne słowa, które w nich występowały. Celowo dały czas piszemy „kawały”, gdyż słowa „dowcip” rzadko kto wówczas używał.
W PRL-u działały też kabarety. Popularność zdobywały nieliczne, tylko te warszawskie, gdyż co jakiś czas ich występy i skecze pokazywała TVP. Prasa z kolei chętnie drukowała rysunki humorystyczne i satyryczne. Rysowników prasowych było wtedy znacznie więcej niż obecnie i prawie każda dobra gazeta miała swojego rysownika – karykaturzystę.
Dowcipy w Internecie
Zanim Polacy poznali Internet, na początku lat 90-ych w punktach z prasą pojawiły się gazetki z dowcipami. Mały format, mało stron, małe literki, za to były zapełnione śmiesznymi dowcipami. Największą popularnością cieszył się miesięcznik Dobry Humor, kierowany przez młodego, lecz popularnego z wielu gazet rysownika, Szczepana Sadurskiego. Po tym, jak we wrześniu 1991 r. ukazał się pierwszy numer, nakład szybko rósł, aby wkrótce przekroczyć 100, a później 200 tysięcy.
Nie trzeba się dziwić, że gdy do Polski wkroczył Internet, jednymi z pierwszych stron www były strony z dowcipami i anegdotami, tworzonymi przez fanów dowcipów. Głównie przepisanymi z Dobrego Humoru, Super Dowcipów i 103 Najlepszych Dowcipów (3 bardzo popularne wtedy czasopisma z humorem).
Skromne na początku strony internetowe z dowcipami, z czasem zaczęły być zastępowane przez portale z dowcipami i portale satyryczne. Te pierwsze po prostu serwowały dowcipy (czasem też inne krótkie formy humorystyczne), te drugie oprócz zabawnych dowcipów prezentowały też zabawne rysunki oraz różnego rodzaju teksty satyryczne, które miały rozweselić odwiedzających.
Kawały i dowcipy obecnie
Dziś przywykliśmy do tego, że w sieci są portale satyryczne i strony z dowcipami. Gdy tylko mamy chwilę, można je odwiedzić. Jednak w ostatnich latach dowcipy w dużej mierze zostały wyparte przez memy. Zabawne obrazki (najczęściej zdjęcia), uzupełnione o krótki tekst, które pojawiają się głównie w mediach społecznościowych, np. na Facebooku, a także w portalach z memami.
W telewizji królują gwiazdy kabaretu, z gazet (których jest coraz mniej i mają coraz mniejsze nakłady) w zasadzie znikły rysunki satyryczne. Dowcipy i dowcipne rysunki możemy oglądać głównie w Internecie – na portalach gromadzących dowcipne materiały oraz w social mediach. Świat humoru, podobnie jak cały otaczający nas świat, w ostatnich latach bardzo się zmienił.
Tekst: (c) DobryHumor.pl, wsparcie merytoryczne: Partia Dobrego Humoru (Good Humor Party) – międzynarodowa organizacja powstała w Polsce w 2001 roku.